>> Dit artikel verscheen in CircusMagazine #21 (december 2009). Voor overname: contacteer maarten[at]circuscentrum.be.
>> Auteur: Koen Allary
Archaos is een gereputeerde Franse circuscompagnie uit Frankrijk die werd opgericht door Guy Carrara en Pierrot Bidon. Al snel toerden ze met succes de hele wereld rond met hun vernieuwende voorstellingen en wonnen ze – ook internationaal – heel wat prijzen zoals in 1989 ‘le Grand Prix National du Cirque’ van het Ministerie van Cultuur in Frankrijk.
Vanaf 2001 deelt Guy Carrera de artistieke leiding met Raquel Rache de Andrade en creëerde Archaos het CREAC (Centre de Recherche Européen des Arts du Cirque) in Marseille. Guy Carrera is als circusregisseur een grote naam binnen het nieuw circus in Frankrijk. Hij benadert de creatie van een circusvoorstelling vanuit de invalshoek theater. Hij hecht veel belang aan een scenario en het beweren en bespelen van een circusrepertoire.
Met deze achtergrond schreven Guy en Raquel een Europees project met een link naar de circusschool van Rio de Janeiro waar Raquel les gaf. Dit project heeft drie belangrijke doelstellingen:
• De professionele instap van pas afgestudeerde circusartiesten.
• Het onderzoek over het belang van een circusrepertoire, de dramaturgie en het scenario bij voorstelling vóór creatie.
• Het onderzoek over de mobiliteit van repertoire en artiesten in Europa en de wereld.
Guy heeft in 1999 het scenario ‘In Vitro’ geschreven en Archaos heeft deze voorstelling toen gecreëerd. Het Europees project is opgebouwd rond dit scenario: met Braziliaanse studenten werd ‘in Vitro 99’ op basis hiervan gemaakt. Voor ‘In Vitro 09’ werd het scenario hergeïnterpreteerd met pas afgestudeerde artiesten uit de scholen van Rio de Janeiro, ESAC (Ecole Supérieure des Arts du Cirque, Brussel), CNAC (Centre National des Arts du Cirque, Châlons-en-Champagne, Frankrijk) en The Circus Space (London).
Het Circuscentrum is co-organisator in dit dossier en zal ‘In Vitro 09’ presenteren tijdens het voorjaar 2010. Het is een boeiend project, vooral de benadering van de vraagstelling over het scenario en het repertoire van circus. Het is niet theoretisch gebleven, de ‘hercreatie’ heeft een tastbaar resultaat opgeleverd: een voorstelling met een eigen verhaal. De voorstelling zou georganiseerd worden in samenwerking met la Maison du Cirque, ESAC en Ecole de Cirque de Bruxelles. We houden jullie op de hoogte.
Ik zag ‘In Vitro 09’ in Rio en het was een les in nederigheid. De omstandigheden waarin daar gewerkt wordt zijn allesbehalve comfortabel. Het engagement en de passie van de betrokkenen maakten er het project mogelijk.
Terwijl we met de Europese collega’s toch in Rio waren, maakte ik enkele van hen warm om er het sociaal circusproject ‘Crescer e Viver’ te bezoeken waar ‘onze’ Anne Loeckx werkt via een uitwisselingsproject. Het was voor ons allemaal erg confronterend. Met kinderen uit de sloppenwijken wordt er circus beleefd op een hoog niveau. Door hun harde leven zijn ze niet bang en geven ze zich volledig. We zagen er een doorloop van een voorstelling en praatten er uitgebreid met de artistiek leider. Lucy van de Roundhouse in London was zo enthousiast dat de Roundhouse een verdere samenwerking met ‘Crescer e Viver’ wil opzetten.