>> Dit artikel verscheen in CircusMagazine #35 (juni 2013). Voor overname: contacteer maarten[at]circuscentrum.be.
>> Auteur: Bauke Lievens
Zomer van Antwerpen heeft een ijzersterke circusprogrammatie dit jaar: Cie Non Nova (Phia Ménard) met ‘Vortex’ en ‘L’Après-midi d’un foehn’, Akoreacro met ‘Klaxon’ (wereldpremière) en de Franse circusgoeroe Johann Le Guillerm met ‘Secret’. Bauke Lievens: “‘Sécret’ is naar alle waarschijnlijkheid het meest indringende eenmanscircus dat ik ooit zag.”
De Franse circusartiest Johann Le Guillerm en zijn eenmansgezelschap Cirque Ici worden door veel hedendaagse circusartiesten gezien als de godfather van hun eigen praktijk. De reden hiervoor is dat Le Guillerm in zijn werk reeds jarenlang onderzoek voert naar de essentie van het medium circus. Toen hij in 1986 afstudeerde als koorddanser en als één van de eerste generaties artiesten aan CNAC in Chalôns-en-Champagne (FR), reisde Le Guillerm een jaar lang de wereld rond en leerde een heleboel kinderen met een fysieke handicap koorddansen. Die ervaring was het begin van zijn doorgedreven, bijna wetenschappelijk onderzoek naar de principes van het evenwicht en de balans. Dit onderzoek mondde uit in een praktijk die zich focust op het punt, als kernvorm en basisprincipe van alle groeiende leven en dus van alle evenwicht.Dit typische denken in beweging vindt zijn voorlopige kristallisatie in het ambitieuze ‘Attraction’, Guillerms levenswerk dat bestaat uit drie projecten die steeds blijven veranderen.
Ten eerste is er ‘Sécret’, de circusvoorstelling van Cirque Ici die deze zomer te zien is tijdens Zomer van Antwerpen. ‘Sécret’ is naar alle waarschijnlijkheid het meest indringende eenmanscircus dat ik ooit zag. Le Guillerm nodigt ons uit om plaats te nemen rond de piste. Vanaf de eerste seconde daagt hij, als een soort van hedendaagse sjamaan, onze zintuigen op zodanige manier uit dat we automatisch bij filosofische overpeinzingen over het leven, de cirkel, de tijd en de beweging van de dingen terechtkomen. Of we dat nu willen of niet. Le Guillerms ‘interventies’ zijn puur in hun doordachte eenvoud, zijn blik is eerlijk in z’n concentratie en vastberadenheid. ‘Sécret’ is naakt circus, ontdaan van alle tierelantijntjes die de kijker afleiden van wat centraal staat: de mens en zijn kunnen. De mens in relatie tot een aantal objecten die hij wil en zal temmen.
‘Attraction’ bestaat verder nog uit ‘Monstration’ en ‘La Motte’. ‘Monstration’ is ‘een installatie, een mentaal circus’ dat gericht is op het in kaart brengen van een blik van 360 graden op de wereld.Want naast de principes van het evenwicht en het punt, zijn ook onze blik en onze manieren van kijken een terugkerende constante in het werk van Le Guillerm. Concreet bestaat ‘Monstration’ uit een bizarre en immense collectie van tentoongestelde objecten, gaande van stenen, over zelfgeplooide metalen spiraalvormen, tot filmpjes en haast wetenschappelijke inventarissen van allerlei gevonden natuurlijke voorwerpen. Kasten gevuld met allerlei rariteiten bieden zo een inkijk in de geest van deze bijzondere denker en kunstenaar.
Ten slotte is er ‘La Motte’, in Guillerms woorden ‘een mineraal en plantaardig circusfenomeen’ en in werkelijkheid een indrukwekkende bolvormige en bewegende sculptuur die volledig begroeid is met gras en planten. Ook ‘La Motte’ is het resultaat van Le Guillerms bevindingen over beweging, vluchtigheid, de cirkel en iets als oneindigheid.
Le Guillerm komt deze zomer dus naar België tijdens Zomer van Antwerpen met zijn voorstelling ‘Sécret’. Mis je kans niet. ‘Sécret’is niet alleen de perfecte inleiding in het verbazende universum van deze excentrieke kunstenaar, het is ook een fascinerende circuservaring voor alle zintuigen én een filosofisch traktaat.