>> Dit artikel verscheen in CircusMagazine #45 (december 2015)
>> Auteur: Brecht Hermans
>> Voor overname artikel: contacteer maarten[at]circuscentrum.be
Met het invallen van het winteruur keren we elk jaar terug naar een oude geliefde: de cinema. Knus in de pluchen zetels worden we weggevoerd naar werelden die veel warmer zijn dan die van ons. Maar die gezelligheid blijkt niet op te gaan voor Hollywood-biopic The Walk, die ons meeneemt naar een ijzingwekkende hoogte van 400m, op een dunne staaldraad balancerend tussen de New Yorkse Twin Towers zaliger. Vooral niet naar beneden kijken! Met vochtige voetzolen en handpalmen verlaten we de zaal – een effect dat tot nu toe alleen circus op ons had.
Het verhaal van Philippe Petits wereldact is niet nieuw. In 1974 koorddanste hij tussen de Twin Towers, nadat hij eerder ook zijn staalkabel tussen de torens van de Notre Dame in Parijs en de Sydney Harbour Bridge in Australië had opgehangen. De waaghals schreef er een boek over, stond centraal in de documentaire Man On Wire en nu pikt ook Hollywood zijn graantje mee. Met tieneridool Joseph Gordon-Levitt in 3D!
Aanvankelijk kan de film ons weinig bekoren: Petit als beginnende straatartiest, de rebellie tegen zijn ouders en de ontmoeting met zijn oude Oost-Europese mentor – het wordt allemaal bedolven onder een stroperige circusnostalgie. Maar van zodra de inbraak in de Twin Towers in beeld komt, gaat de adrenaline omhoog. De voorbereidingen en uitvoering van deze artistieke kraak lijken zo weggeknipt uit Mission Impossible of Ocean’s Eleven. Hier gaat het echter niet om het geld, maar om de kunstzinnige daad: koorddansen tussen de (op dat moment) hoogste torens ter wereld. Een ongelofelijke missie, onvoorstelbaar tot een goed einde gebracht. En toch waar gebeurd!
Maar hoe echt is echt? We legden de documentaire Man On Wire uit 2008 naast de film. Het verhaal en de manier waarop dit avontuur in beeld wordt gebracht, zijn bij film en docu erg gelijkend. Petit vertelt aan de camera, zijn woorden worden omgezet in scènes, nagespeeld door acteurs. Waar The Walk echter vooral spanning haalt uit het inbraakgegeven en de hoogtevrees (gevoelsmatig versterkt door het 3D), haalt de documentaire het vooral vanuit authenticiteit en medeleven. Voor een stuk leef je mee met Petit, maar misschien nog meer met zijn vrienden. Hoe zij de verschrikkelijk mooie maar moeilijke keuze maken om hun vriend te helpen bij wat mogelijk zijn dood zal betekenen. Allemaal vanuit een geloof in zijn artistieke kunnen. Leven en dood staan bijzonder dicht bij elkaar op die torens, en dat levert intense cinema op.
The Walk klopt die momenten tussen leven en dood op door voor extra spanning te zorgen: zal de kabel het begeven? Blaast een plotse windstoot Petit naar beneden? Daarin hebben we liever de authenticiteit van de documentaire. Maar wat The Walk wel weer uniek maakt, is dat uit de film ook een mooi staaltje traumaverwerking spreekt. Anders dan Man On Wire vertelt The Walk ook het verhaal van de WTC-torens. Hoe zij gebouwd werden en aanvankelijk ongeliefd waren bij het New Yorkse publiek. Totdat Philippe Petit met zijn artistieke coup een hart en ziel aan de torens gaf. Als kijker kan je niet anders dan daarbij denken aan de manier waarop de torens dramatisch ten val kwamen. Met The Walk lijkt Amerika een stukje vaderlandse geschiedenis te verwerken. Mooi hoe een film, een verhaal troost kan bieden aan een natie.
The Walk en Man On Wire zijn allebei aanraders – de eerste bekijk je best in de bioscoop, op 3D IMAX scherm. De tweede kan thuis op DVD. Zodat de wereld niet vergeet dat ze moet blijven dromen.
Brecht Hermans