>> Dit artikel verscheen in CircusMagazine #31 (juni 2012). Voor overname: contacteer maarten[at]circuscentrum.be.
>> Auteur: Koen Allary
Andy Warhol bedoelde in 1968 met bovenstaand citaat dat je eigenlijk niet bestaat zonder media en dat iedereen even wereldberoemd kan zijn door de vluchtige media. Circuscentrum detecteerde samen met negen internationale partners een gebrek aan degelijke circusjournalistiek en -kritiek. Circus is weinig betekenisvol zichtbaar in de media en wordt daardoor minder erkend als volwaardige kunstdiscipline.
Cultuurjournalistiek krijgt sowieso minder plaats in de verschillende media en de redacties focussen nogal snel op de reguliere kunsten en festivals. Film, theater en muziek krijgen daarbij ruim aandacht, maar circus is toch nog altijd een vreemde eend in de bijt. Tijdens de zomer is er bijvoorbeeld ruim aandacht voor de muziekfestivals, circusfestivals komen weinig of niet aan bod terwijl ze steevast een groot en divers publiek bereiken.
Cultuurjournalisten zijn overvraagd en kunnen per avond wel vijf voorstellingen bekijken. Het is dan ook niet evident om in hun agenda’s nog plaats vrij te maken om zich in te werken in de circuswereld en een circusreferentiekader op te bouwen om gefundeerd over circus te kunnen schrijven. En als er al eens over circus geschreven wordt, wordt er op de technische vaardigheden en de enkele grote namen als Cirque du Soleil of Circus Ronaldo gefocust.
Unpack the Arts
‘Unpack the Arts’ is de naam van het eerste Europees dossier dat het Circuscentrum – samen met negen Europese partners – als ‘project leader’ in oktober 2011 indiende. De jury gaf ons een score van 90/100 (echt waar, er wordt gewerkt met punten) en ons project kan met de steun van Europa Programma Cultuur 2007-2013 doorgaan.
De bedoeling is om (inter)nationale culturele journalisten gratis een residentie aan te bieden op betekenisvolle circusfestivals en zo een kritisch discours te ontwikkelen, hun kennis te laten circuleren en hun rol ten opzichte van circus en onze maatschappij te voeden. Samen met de partners wil ‘Unpack the Arts’ enkele doelen bereiken:
>> Een positief beeld over circus bij het publiek bewerkstelligen door meer persaandacht in de verschillende media.
>> Cultuurjournalisten bewust maken over de waarde van circus, dat een groeiende sector is in de Europese podiumkunsten.
>> Cultuurjournalisten en organisatoren een kritisch discours over circus helpen ontwikkelen.
>> De praktijk van cultuurjournalistiek terug wortelen in een kosmopolitisch beeld van kunsten.
>> Cultuurjournalisten, artiesten en culture actoren nieuwe relaties helpen te ontwikkelen tussen elkaar.
Over twee jaar gespreid worden twaalf residenties voor telkens tien journalisten georganiseerd bij de Europese partners: het Kopenhagen International Theatre Festival (DK), CIRCa (FR), Festival novog cirkusa (HR), Subtopia (SE), Halles de Schaerbeek (B), Finnish Circus Info Centre (FI), Circusstad Festival Rotterdam (NL), Humorologie (B) en Crying Out Loud (UK). Hiertoe worden internationaal drie oproepen gelanceerd, de eerste deze maand.
De bedoeling is uiteraard dat de journalisten over circus schrijven. Hun artikels over de voorstellingen tijdens hun residentie zullen gepubliceerd worden op een website en gratis kunnen gedownload worden. Het uiteindelijke doel is dat de journalisten gebeten worden door het circusvirus en dat circus ‘world-famous’ wordt, maar dan meer dan voor ’15 minutes’.