>> Dit artikel verscheen in CircusMagazine #29 (december 2011). Voor overname: contacteer maarten[at]circuscentrum.be.
>> Auteur: Gwendolien Sabbe
Het Kroatische gezelschap Room 100 is een vreemde eend in de bijt van Jeunes Talents Cirque Europe (JTCE). Ze balanceren tussen contorsionisme, acrobatie, yoga, breakdance en performance. Onder één gekleurde spot vervormen ze hun lichaam soms bijna onzichtbaar langzaam in bevreemdende sculpturen. De beelden en de elektronische muziek nodigen uit tot een trip. Of je gaat erin mee, of je loopt ervan weg. “Wat soms ook gebeurt,” halen Antonia Kuzmanic en Jakov Labrovic hun schouders op.
We spreken Room 100 een dag na hun passage op Theater op de Markt in Neerpelt. De voorstelling draait om schizofrenie en draagt de toepasselijke titel ‘C8H11NO2’, de chemische code voor dopamine, een neurotransmitter dat rondgaat in de hersenen tijdens een psychose. “Het video-interview dat je in het begin van de voorstelling ziet, vertelt het verhaal van Jakov zijn broer. Hij worstelt al meer dan 35 jaar met schizofrenie,” vertelt Antonia. In het deel dat daarop volgt, transformeert Jakov zijn rug en schouderbladen in hallucinante reliëfs. “Dat is eigenlijk letterlijk mijn lichamelijke reactie op het verhaal van mijn broer,” legt Jakov uit.
Daarna beweegt Antonia haar lichaam heel traag in een plas met water. Je weet niet meer waar haar lijf ophoudt, en de figuren die zo uit een middeleeuws schilderij van Hieronymus Bosch konden komen wandelen, beginnen. “We willen de toeschouwers met ons meetrekken in die wereld, waarin je niet meer weet wat echt is, en wat niet. Zoals het ook is met schizofrenie.”
Spacy
Antonia en Jakov zien er ook een beetje ‘spacy’ uit. Zij, een melkwitte huid, zwart suikerspinhaar en een Harry-Potterbril. Hij, een lange fijne vlecht in de nek en een oude Adidas trainingsvest. Ze lijken van ver te komen, maar blijven opvallend dicht bij zichzelf. “We zijn gestart vanuit improvisatie en heel veel gesprekken met elkaar,” zegt Jakov. “We wilden de jury van JTCE al een klein stukje presenteren, maar we hadden geen budget of theater in Kroatië die ons kon helpen. We hebben bijna alles gemaakt in onze woonkamer, met één spot, een plastieken zwembadje, en we zitten zelf achter de lichtknoppen. We kunnen alles meenemen in onze wagen,” vertelt Antonia. “Zelfs als we veel geld gehad zouden hebben, zouden we niet weten wat ermee gedaan. Het is de enige manier van creëren die we kennen, het is onze manier. Dankzij JTCE kregen we financiële steun, residentieplekken, onze coach Angela Laurier en veel speelkansen in het buitenland.”
YouTube
Vooral dat laatste heeft voor hen het verschil gemaakt. “Als circusartiest in Kroatië kun je enkel overleven als je in het buitenland gaat spelen. Bij ons staat circus nog in zijn kinderschoenen. We hebben er vorige week pas voor de eerste keer gespeeld, tijdens het Festival Novog Cirkusa in Zagreb, georganiseerd door Ivan Iz Lilliputa. Er is geen circusschool, er zijn geen workshops. We zijn beiden autodidacten. Ik heb altijd geturnd als kind en begon op mijn zestiende met acrobatie en contorsionsme. Jakov begon al vanaf zijn zevende met yoga, ontdekte op zijn veertiende breakdance en op zijn achttiende acrobatie. We hebben veel geleerd door contact met buitenlandse artiesten en via filmpjes op het internet. Voordat we steun kregen via JTCE gingen we busken (met de hoed rondgaan, red.) met kleinere shows in Kroatië, Duitsland, Oostenrijk en Italië.”
Dubbelleven
Jakov en Antonia vinden dat ze twee levens hebben. “Eén als we toeren in het buitenland, en één in Kroatië. Daar weet eigenlijk niemand waar we mee bezig zijn. We oefenen heel veel in onze kamer, we praten met weinig mensen, we hebben onze rust. Dit willen we nog een jaar doen, daarna nemen we een pauze en beginnen we aan iets nieuws. Zolang we nog toeren, kan dat niet. Ons creatieproces is te intens om beiden te doen, vooral omdat we steeds rond persoonlijke thema’s werken. We blijven vooral oefenen, onze technieken verder verfijnen. Want we zijn jong, het is nu dat we het moeten doen, stappen vooruit moeten zetten.”