>> Dit artikel verscheen in CircusMagazine #39 (juni 2014). Voor overname: contacteer maarten[at]circuscentrum.be.
>> Auteur: Brecht Hermans
Met gepaste eer en vreugde stellen wij u voor: ‘Matamore’. Zonder twijfel een van de must-see circusvoorstellingen van het moment. Wanneer je de tent verlaat, vraagt de werkelijkheid om een tijdje gewenning. Je weet niet meer waar je bent en wat je net hebt meegemaakt. Circus als opium, als droom. En in die roes besef je: deze voorstelling is één van die parels die je zo snel mogelijk met de wereld moet delen.
Hartverwarmend verleden
‘Matamore’ is de vlekkeloos geslaagde samenwerking tussen de Franse circusgezelschappen Cirque Trottola en Petit Théâtre Baraque. Baraque zorgde voor de tent, Trottola voor de piste. En daar begint het al mee. De piste is abnormaal diep, de tribune bijzonder steil. Vanuit de hoogte kijk je neer op een handvol vertederende figuurtjes die rondscharrelen in de cirkel daar beneden. Als in een trompe l’oeuil, een gezichtsbedrog uit het klassieke theater, lijken de personages in de diepte extra klein. Frêle wezens, gevangen in hun cirkel. Met grote gebaren om toch maar zichtbaar te zijn. Oh zo teder en schoon.
In alles wat in en om de piste gebeurt, lijkt het alsof de artiesten van Cirque Trottola en Petit Théâtre Baraque al jaren samenwerken. Ze delen een gelijkaardige omarming van de circustraditie: langs de ene kant blikken ze melancholisch terug op een rijk verleden, langs de andere kant durven ze de draak steken met de oude codes en het publiek zo op het verkeerde been te zetten. En dat alles in een klassieke tent, die een heerlijk ouderwetse gezelligheid uitstraalt. De voorstelling is al hartverwarmend nog voor ze begonnen is.
Tot in de puntjes
Het zaallicht dooft. Een klein ouderwets sfeerlampje verlicht de piste. Warm, maar tegelijk ook mysterieus. Duister geheimzinnig. Een revolverschot schiet de voorstelling knallend in gang. Een maalstroom van personages uit de archieven van de stomme Amerikaanse film lijkt te volgen. Een matador, een maffe Italiaan met snor, een clown uit de Commedia dell’Arte en een duiveltje-uit-een-doosje. Er zijn knipogen naar het klassieke theater, de spaghettiwestern, maar ook naar recenter werk: de sfeer uit de TV-reeks Carnivale is dichtbij en zelfs het surrealisme van David Lynch waart rond in de tent. Matamore is tegelijk absurd, hilarisch, angstaanjagend en vertederend. Haar morbide melancholie houdt je twee uur lang stevig in haar greep.
De sfeer en de inhoud van ‘Matamore’ zijn volmaakt. Over wat er precies in de tent gebeurt, verklappen we liefst zo weinig mogelijk. Maar niet alleen wat Cirque Trottola en Petit Théâtre Baraque doen is fenomenaal, ook hoe ze het doen, verdient een staande ovatie. De verschillende acts zijn van een ijzersterk niveau. Alles is tot in de puntjes uitgewerkt, elk klein radartje in deze voorstelling staat als een huis. En dat gaat tot in de details: zelfs wat niet tot de acts behoort, is onder handen genomen. Wanneer de scène wordt omgebouwd, is die ombouw choreografisch en inhoudelijk uitgediept. En daarbij wordt danig van rol gewisseld: acrobaat wordt acteur wordt clown. Alsof de vijf artiesten in de piste elke discipline zomaar losjes uit hun mouw kunnen schudden. En telkens met even veel bravoure.
Conclusie?
Moet er nog iets aan toegevoegd? ‘Matamore’ is prachtig circus in een heerlijke sfeer. De artiesten van Cirque Trottola en Petit Théâtre Baraque zorgen voor bijzonder sterk uitgewerkte acts, die je voortdurend aan het lachen brengen, maar waarbij het falen en de dood ook steeds op de loer liggen. En toch blijft het in ‘Matamore’ niet bij een wegzwijmelen in een dromerige sfeer: er worden codes doorbroken, waardoor je aan het denken wordt gezet over wat circus is. In het verleden en vandaag. Kortom: houd de website van Cirque Trottola in de gaten en boek zo snel mogelijk kaartjes voor één van hun volgende shows. Er zouden data in Antwerpen in aantocht zijn.
Gezien in Latitude 50 (Marchin) op 29 april 2014